Geloof en wetenschap

Geloven in Christus en de natuurwetenschappen serieus nemen

Geologie

Punten, van belang voor ons wereldbeeld, die momenteel mogen worden geacht vakwetenschappelijk juist te zijn. Wij zijn Prof.Dr. C.H. van der Weijden dankbaar voor zijn inbreng t.a.v. dit onderdeel.

De aarde is net als de andere planeten gevormd uit resten kosmisch stof en gas overgebleven bij de vorming van de zon.
De ouderdom van onze aarde is ongeveer 4,5 miljard jaar.
Tijdens de vorming is de aarde tijden lang geheel gesmolten geweest als gevolg van verhitting door radioactief verval van elementen.
Alle zwaardere elementen op aarde zijn gevormd in stellaire processen van voorafgaande zonnecycli en wijken niet af van wat elders in de kosmos wordt gevonden.
De aarde heeft een kern van ijzer en nikkel, waarvan het binnenste deel vast is en het buitenste deel vloeibaar.
Verschil in draaisnelheid tussen buiten- en binnenkern geven de aarde een sterk magnetische veld, dat het leven beschermt tegen kosmische straling.
Om de kern bevinden zich een mantel en een korst.
Convectiestromen in het buitenste deel van de mantel en de korst zijn verantwoordelijk voor platentektoniek van het aardoppervlak. Aardplaten botsen of drijven uiteen.
Gebergtevorming, vulkanisme en aardbevingen zijn een gevolg van deze platentektoniek of "continental drift". De posities van de huidige continenten zijn in de loop van de geologische tijd over de aardbol verschoven.
De afstand tot de zon maakt dat er op aarde water kan bestaan in een voor het leven bruikbaar temperatuurstrajekt.
Het water op aarde is voor een (groot) deel afkomstig van ingeslagen kometen en asteroiden.
Rond de aarde wordt een laag gassen vastgehouden; de atmosfeer van de aarde.Zonder atmosfeer zou er geen leven op aarde mogelijk zijn.
De aardatmosfeer bevatte de eerste 2 miljard jaar geen zuurstof, levensvormen verkregen hun energie uit chemosynthese. De zuurstof op aarde is het resultaat van fotosynthese door groene planten.
De gassamenstelling van de atmosfeer is van groot belang voor het klimaat.
Stromingen in de atmosfeer en in de oceanen zijn een gevolg van verschillen in geabsorbeerde zonnestraling en hebben grote invloed op het klimaat. Ook voor het vervoer van zuurstof en voedingsstoffen zijn deze stromen van immense betekenis.
De warme golfstroom is een gevolg van temperatuurverschillen tussen tropen en noordpool. Warm water stroomt aan de oceaanoppervlakte naar het noorden, koelt daar af waardoor de dichtheid toeneemt en het water zinkt terwijl tegelijkertijd in de tropen veel water verdampt. Hierdoor ontstaat een soort lopende band systeem (conveyer belt) . Het wisselende zoutgehalte van het water als gevolg van ijsvorming of juist smelten van ijs, speelt ook een rol.
De hoeveelheid ingevangen zonnestraling op aarde wordt beinvloed door schommelingen in de stand van de aardas ten opzichte van de baan van de aarde om de zon en de vorm van de aardbaan (vrijwel cirkelvormig tot ellipsvormig) om de zon. Milankovich heeft een drietal cycli beschreven die van betekenis zijn voor het klimaat op aarde.
De oceanen op aarde zijn van groot belang als warmtebuffer.
Het klimaat speelt een grote rol bij de voor het leven noodzakelijke kringlopen en bij bodemvormende processen.
Er zijn in de laatse miljard jaar van de aardgeschiedenis een aantal ijs-era's geweest van ieder ca 50 miljoen jaar.(Zie ook glaciation.) Binnen deze lange ijsperioden kwamen kortere ijstijden voor. In Nederland zijn vooral sporen van het Saale/Riss ijstijd (380.000 tot 130.000 jaar geleden) uit de laatste ijs-era te vinden, waarin een groot deel van Noord Europa met ijs bedekt was. De zuidgrens van het ijs in Nederland lag bij het Gooi en de Utrechtse Heuvelrug.

Conclusie: De aarde is een zeer dynamische planeet waarbij tegelijkertijd allerlei bufferprocessen het leven mogelijk maken. Zowel de dynamiek als de buffering zijn grondvoorwaarden voor het leven op de planeet.

Calvinistische visie: De aarde is nadrukkelijk voorbereid als tehuis voor de mens, zoals door Calvijn al werd opgemerkt. Een leeftijd van slechts enkele duizenden jaren voor de planeet komt in strijd met alle takken van natuurwetenschappen: geologie, kosmologie, chemie, fysica, biologie. Alleen het letterlijk lezen van Genesis 1 als een boek voor geologie kan tot een dergelijke visie voeren. De eer van de Schepper is daarmee niet gediend; het is evenwel een goede methode voor de mens om zijn eigen stoffelijke betekenis niet op waarde te hoeven schatten. In fysieke zin betekenen wij niets. Onbetekenende stofjes in ruimte en tijd. Vorm uw wereldbeeld niet rond uw eigen persoon. De bouwplannen van de Schepper zijn van eeuwigheid en tot in eeuwigheid. Pas doordat God de mens zijn Geest wil geven en een ambt, krijgt hij betekenis en eeuwigheidsperspectief.